سقوط سهام تسلا به نصف : آیا جشن خودروهای برقی ایلان ماسک به پایان رسیده است؟
سهام تسلا، پیشتاز صنعت خودروهای برقی، در مارس ۲۰۲۵ با افت بی‌سابقه ۵۰ درصدی از اوج دسامبر ۲۰۲۴ مواجه شد و ارزش بازار این شرکت را به زیر ۴۰۰ میلیارد دلار رساند. این سقوط تاریخی که همزمان با افزایش نقش سیاسی ایلان ماسک در دولت ترامپ و تشدید رقابت شرکت‌های چینی رخ داد، پرسش‌های جدی درباره آینده تسلا و توانایی مدیریتی بنیانگذار آن ایجاد کرده است. تحلیلگران، ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی شامل کاهش فروش جهانی، تمرکززدایی ماسک و تحولات ژئوپلیتیک را دلیل اصلی این بحران می‌دانند.
سقوط آزاد سهام و از دست رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران
از اواسط دسامبر ۲۰۲۴ تا مارس ۲۰۲۵، ارزش سهام تسلا از ۴۷۹ دلار به حدود ۲۲۰ دلار سقوط کرد که کاهشی معادل ۵۴ درصد را نشان می‌دهد. این افت نه تنها تمام سودهای پس از انتخابات نوامبر ۲۰۲۴ را از بین برد، بلکه تسلا را به دومین عملکرد ضعیف در شاخص S&P 500 تبدیل کرد. سرمایه‌گذاران نگران هستند که تمرکز ایلان ماسک بر نقش جدیدش به عنوان مشاور ارشد ترامپ در کاهش هزینه‌های دولت فدرال، باعث غفلت از مدیریت روزمره تسلا شده است.
بر اساس گزارش رویترز، تنها در روز ۱۰ مارس ۲۰۲۵، تسلا ۱۳۰ میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داد که بیش از مجموع ارزش بازار فورد و جنرال موتورز است. این سقوط در حالی رخ داد که شاخص Nasdaq در همان روز تنها ۴ درصد کاهش یافت، نشان‌دهنده فشار مضاعف بر سهام تسلا۷. تحلیلگران وال استریت معتقدند ادغان ماسک در سیاست‌گذاری دولتی و مدیریت همزمان ۶ شرکت دیگرش، منابع مدیریتی تسلا را به شدت تحلیل برده است.
کاهش فروش جهانی و از دست دادن بازارهای کلیدی
آمارهای فروش تسلا در سه ماهه اول ۲۰۲۵ حکایت از کاهش شدید تقاضا در بازارهای اصلی دارد. در اروپا، ثبت‌نام خودروهای تسلا ۴۷ درصد کاهش یافت، در حالی که کل بازار خودروهای برقی این قاره ۳۳ درصد رشد کرد. آلمان، میزبان تنها کارخانه تسلا در اروپا، شاهد کاهش ۵۹.۵ درصدی فروش بود. در چین، سهم بازار تسلا از ۷.۵ درصد در ۲۰۲۳ به ۶.۲ درصد در ۲۰۲۴ رسید و این شرکت جایگاه خود را به رقیبی مانند XPeng واگذار کرد که فروش آن در ژانویه ۲۰۲۴ نسبت به سال قبل ۲۶۷ درصد افزایش یافت.
در آمریکا نیز اگرچه فروش تسلا ۱۱ درصد رشد کرد، اما این نرخ رشد در مقایسه با میانگین ۳۴ درصدی صنعت خودروهای برقی ناامیدکننده بود. حتی در کانادا که معمولاً بازاری پایدار برای تسلا محسوب می‌شد، فروش ۴۱ درصد کاهش یافت. کارشناسان، قیمت‌گذاری بالا و رقابت فزاینده محصولات چینی با قیمت‌های ۳۰ درصد ارزان‌تر را دلیل اصلی این افول می‌دانند.
هجوم رقبای چینی و تغییر معادلات جهانی
شرکت‌های چینی مانند BYD و XPeng با ارائه خودروهای برقی ارزان‌قیمت و مبتنی بر فناوری‌های نوین، تسلا را تحت فشار بی‌سابقه قرار داده‌اند. XPeng با حذف سیستم‌های LiDAR پرهزینه و توسعه فناوری رانندگی خودکار مبتنی بر دوربین، هزینه تولید را تا ۴۰ درصد کاهش داده است. این در حالی است که مدل M03 این شرکت با قیمتی معادل ۲۵ هزار دلار، مستقیم با محصولات پرچمدار تسلا رقابت می‌کند.
آمارهای ۲۰۲۴ نشان می‌دهد BYD با فروش ۱.۲۶ میلیون خودروی تمام برقی، از تسلا پیشی گرفته است. حتی در کالیفرنیا، قلب بازار تسلا، سهم این شرکت از ۶۰ درصد در ۲۰۲۳ به ۵۲.۵ درصد در ۲۰۲۴ کاهش یافت. تحلیلگران Metal.com هشدار می‌دهند اگر تسلا نتواند مدل ۲۵ هزار دلاری خود را تا پایان ۲۰۲۵ به بازار عرضه کند، تسلط چینی‌ها بر بازار جهانی قطعی خواهد شد.
چالش‌های مدیریتی و پراکندگی تمرکز ماسک
ایلان ماسک که زمانی شب‌ها را در کارخانه‌های تسلا می‌گذراند، اکنون بخش عمده وقت خود را به مدیریت «دفتر بهره‌وری دولت» در واشنگتن اختصاص داده است. وی در مصاحبه با فاکس بیزینس اعتراف کرد هماهنگی بین نقش‌های متعددش «با دشواری زیادی همراه است». این پراکندگی تمرکز در حالی رخ می‌دهد که پروژه‌های بلندپروازانه‌ای مانند ربات انسان‌نمای اپتیموس و سرویس تاکسی‌های خودران تسلا با تأخیرهای مکرر مواجه شده‌اند.
سرمایه‌گذاران نگران هستند که استراتژی کنونی تسلا برای تمرکز بر مدل‌های گران‌قیمت مانند سایبرتراک (با فروش تنها ۳,۸۰۰ دستگاه در ۴ ماه) دیگر پاسخگوی بازار رو به اشباع نخواهد بود. انتقادات از کیفیت ساخت و خدمات پس از فروش تسلا نیز به این نگرانی‌ها دامن زده است.
تأثیرات ژئوپلیتیک و سیاست‌های تجاری ترامپ
تصمیمات دولت ترامپ در اعمال تعرفه‌های سنگین بر واردات فولاد و قطعات الکترونیکی، هزینه تولید تسلا را به طور مستقیم تحت تأثیر قرار داده است. اگرچه در ابتدا انتظار می‌رفت نزدیکی ماسک به کاخ سفید مزایای تنظیمی برای تسلا به همراه آورد، اما اکنون به نظر می‌رسد این رابطه دوگانه به ضرر شرکت تمام شده است. تشدید تنش‌های تجاری با چین و مکزیک که از تأمین‌کنندگان کلیدی تسلا هستند، زنجیره تأمین این شرکت را با چالش مواجه کرده است.
آینده تسلا: بازیابی اقتدار یا افول نهایی؟
کارشناسان برای نجات تسلا سه سناریو را محتمل می‌دانند:
۱. تغییر راهبردی به سمت خودروهای مقرون‌به‌صرفه
۲. تجدید ساختار مدیریتی با تفویض اختیارات به تیمی حرفه‌ای
۳. انفصال کامل ماسک از فعالیت‌های سیاسی
موفقیت پروژه مدل ۲۵ هزار دلاری که قرار است در ۲۰۲۵ رونمایی شود، می‌تواند نقطه عطفی در بازیابی سهم بازار باشد. با این حال، شکست در این زمینه ممکن است تسلا را به سرنوشتی مشابه شرکت‌هایی مانند بلک‌بری دچار کند.
اگر به دنبال جدیدترین و کاربردی‌ترین محتوا در دنیای همه موضوع های کاربردی هستید، حتماً سئوتک را دنبال کنید، جایی که دانش به قدرت تبدیل می‌شود!
اولین دیدگاه را شما بنویسید