چین با اجرای برنامه‌ای بلندپروازانه، دانشگاه‌های تراز اول خود را موظف به گسترش ظرفیت پذیرش دانشجویان در رشته‌های مرتبط با هوش مصنوعی و فناوری‌های استراتژیک کرده است. این اقدام که بخشی از طرح کلان «ملت آموزشی قدرتمند تا ۲۰۳۵» محسوب می‌شود، با هدف پرورش استعدادهای داخلی و کاهش وابستگی به نیروهای خارجی در حال اجراست. دانشگاه‌هایی مانند پکینگ، رنمین و شانگهای جیائو تونگ با افزودن صدها ظرفیت جدید در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، مدارهای مجتمع، زیست‌پزشکی و انرژی‌های نو، در حال تبدیل شدن به قطب‌های جهانی آموزش فناوری‌های پیشرفته هستند.
جزئیات برنامه گسترش پذیرش و اولویت‌های ملی
براساس آخرین اعلامیه‌های رسمی، دانشگاه پکینگ ۱۵۰席位 جدید در مقطع کارشناسی برای سال ۲۰۲۵ ایجاد خواهد کرد که عمدتاً به رشته‌های علوم اطلاعات، مهندسی و پزشکی بالینی اختصاص دارد. دانشگاه رنمین نیز با افزودن ۱۰۰席位 در حوزه هوش مصنوعی، به دنبال تقویت توانایی‌های نوآورانه در فناوری‌های دیجیتال است. این گسترش‌ها مستقیماً با «نیازهای استراتژیک ملی» و الزامات طرح توسعه کیفی آموزشی چین مرتبط است.
دانشگاه شانگهای جیائو تونگ نیز ۱۵۰席位 جدید را به فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی، زیست‌پزشکی و انرژی‌های پاک اختصاص داده است. این مراکز آموزشی با همکاری نزدیک شرکت‌های فناور پیشرو مانند دیپ‌سیک، برنامه‌های درسی خود را به‌روزرسانی کرده‌اند تا دانشجویان را با آخرین دستاوردهای صنعت آشنا کنند. به عنوان مثال، دانشکده جدید هوش مصنوعی دانشگاه چینهوا با تمرکز بر یادگیری عمیق و پردازش زبان طبیعی، به عنوان پایگاهی برای جذب استعدادهای برتر جهانی طراحی شده است.
نقش دیپ‌سیک در تحول آموزشی و محدودیت‌های بین‌المللی
موفقیت‌های اخیر استارتاپ چینی دیپ‌سیک در توسعه مدل‌های هوش مصنوعی کم‌هزینه اما رقابت‌پذیر با نمونه‌های آمریکایی، به عنوان محرکی کلیدی برای این تحولات آموزشی عمل کرده است. این شرکت که بیش از ۹۵ درصد نیروهای آن از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های داخلی هستند، اثبات کرده است که اکوسیستم آموزشی چین قادر به پرورش استعدادهای جهانی است. تحلیلگران، دستاوردهای دیپ‌سیک را «لحظه اسپوتنیک» صنعت هوش مصنوعی چین توصیف می‌کنند که نشان‌دهنده کاهش شکاف فناوری با غرب است.
از سوی دیگر، محدودیت‌های اعمال شده توسط آمریکا بر صدور ویزای دانشجویی برای اتباع چینی، موجب تشدید تمرکز پکن بر توسعه منابع انسانی داخلی شده است. آمارها نشان می‌دهند نرخ بازگشت دانشجویان چینی از آمریکا طی دو سال گذشته ۴۰ درصد افزایش یافته که این امر دسترسی به استعدادهای آموزش‌دیده در غرب را برای چین تسهیل کرده است.
تحول در برنامه‌های درسی و آموزش پایه
وزارت آموزش چین در دسامبر ۲۰۲۴ دستورالعمل‌های جدیدی برای ادغام آموزش هوش مصنوعی در مدارس ابتدایی و متوسطه منتشر کرد. بر این اساس، دانش‌آموزان از پایه سوم ابتدایی با مفاهیم پایه برنامه‌نویسی و اخلاق هوش مصنوعی آشنا می‌شوند. این طرح که با همکاری شرکت‌هایی مانند علی‌بابا و تنسنت اجرا می‌شود، شامل آزمایشگاه‌های مجهز به ربات‌های آموزشی و پلتفرم‌های شبیه‌سازی هوش مصنوعی است.
در سطح دانشگاهی، دانشگاه فودان از سپتامبر ۲۰۲۴ بیش از ۱۰۰ درس جدید مرتبط با هوش مصنوعی را به برنامه درسی خود افزوده است. این دروس که شامل موضوعاتی مانند امنیت سایبری هوش مصنوعی و کاربردهای پزشکی می‌شوند، با مشارکت مستقیم مراکز تحقیقاتی ارتش چین طراحی شده‌اند. رویکرد بین‌رشته‌ای در طراحی برنامه‌های آموزشی، امکان همکاری دانشکده‌های مهندسی، پزشکی و علوم انسانی را فراهم آورده است.
تأثیرات اقتصادی و ژئوپلیتیک
گسترش ظرفیت دانشگاه‌های چین در حوزه‌های استراتژیک، به طور مستقیم بر بازار کار این کشور تأثیر گذاشته است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، چین با کمبود ۴ میلیونی متخصصان هوش مصنوعی مواجه باشد که این طرح‌های آموزشی پاسخی مستقیم به این نیاز است. از دیدگاه اقتصادی، هر دانشجوی فارغ‌التحصیل در حوزه هوش مصنوعی می‌تواند تا ۱.۵ میلیون دلار به تولید ناخالص داخلی چین در طول عمر حرفه‌ای خود کمک کند.
در سطح جهانی، این تحولات آموزشی موقعیت چین را در رقابت فناوری با آمریکا تقویت می‌کند. هم‌اکنون ۴۰ درصد از مقالات برتر هوش مصنوعی جهان توسط محققان چینی منتشر می‌شود، رقمی که با اجرای این طرح‌ها احتمالاً به ۶۰ درصد تا سال ۲۰۳۰ خواهد رسید. این پیشرفت‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که سهم آمریکا از انتشارات علمی هوش مصنوعی از ۵۰ درصد در ۲۰۲۰ به ۳۰ درصد در ۲۰۲۵ کاهش یافته است.
جمع‌بندی
افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های چین در حوزه هوش مصنوعی و فناوری‌های استراتژیک، نشان‌دهنده عزم جدی این کشور برای تبدیل شدن به قدرت برتر فناوری جهانی است. با ترکیب منابع آموزشی داخلی، محدودیت‌های بین‌المللی و همکاری با شرکت‌های نوآور، چین در حال ایجاد نسلی از متخصصان است که می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در تحولات آتی صنعت و اقتصاد جهانی ایفا کنند.
اگر به دنبال جدیدترین و کاربردی‌ترین محتوا در دنیای همه موضوع های کاربردی هستید، حتماً سئوتک را دنبال کنید، جایی که دانش به قدرت تبدیل می‌شود!
اولین دیدگاه را شما بنویسید